Czym jest legionella i jak z nią walczyć?

Wzrost zakażeń legionellą niepokoi coraz większy odsetek społeczeństwa. Czy jest się czego bać i jaką profilaktykę zastosować w walce z tym patogenem? Postaramy się nieco przybliżyć temat tej niebezpiecznej bakterii.

Legionella i legionelloza

Legionella jest bakterią o budowie gram-ujemnej pałeczki. Pierwszy raz opisana została w 1976 roku w Filadelfii w USA. Odbywał się wówczas konwent weteranów Legionu Amerykańskiego, w efekcie którego wystąpiła masowa choroba płuc wśród uczestników tego wydarzenia.  Po dokładnym zbadaniu miejsca konwentu, okazało się że winna była woda z hotelowej klimatyzacji. Media szybko podchwyciły temat i wywołaną infekcje nazwano „chorobą legionistów”, a sama bakteria również zyskała nazwę związaną z tematem happeningu.

Reasumując legionelloza jest chorobą, do której dochodzi po wziewnym kontakcie z bakteriami legionelli i może wywoływać ostre zapalenie płuc tzw. chorobę legionistów lub gorączkę Pontiac, której przebieg nie dotyka dróg oddechowych.

Gdzie występuje legionella?

Legionella jest bakterią, która lubi wilgotne i ciepłe środowisko. Można ją spotkać w naturalnych zbiornikach wodnych, morskich i śródlądowych ale również w sztucznych systemach, do których wykorzystywana jest woda, takich jak klimatyzatory, węże chłodnicze, systemy zraszania czy baseny termalne. Najlepsze warunki rozwoju dla legionelli występują jednak w wodach stojących, gdzie bakterie te namnażają się najczęściej. Idealnym przykładem tego typu miejsc są sieci wodociągowe, w których mogą się pojawić kamień wapienny, rdza, glony i inne zanieczyszczania, będące pożywką dla opisywanej bakterii.

Czy legionella jest zaraźliwa?

Legionella to bakteria, którą zarazić się można drogą wziewną. Oznacza to, że bakterie legionella są zwykle przenoszone poprzez wdychanie kropel wody jak aerozole np. podczas prysznica, kąpieli w wannie, korzystania z fontann lub klimatyzacji z zanieczyszczonymi systemami chłodzenia. Bakteria po dostaniu się do dróg oddechowych łatwo się kolonizuje ze względu na sprzyjające warunki do jej rozwoju.

Picie skażonej wody nie stanowi niebezpieczeństwa, tak samo jak zakażenie się poprzez kontakt z chorym. Legionella nie przenosi się z człowieka na człowieka.

Legionelloza objawy

Zakażenia legionellą wywołują legionellozę, czyli chorobę którą możemy podzielić na dwie jednostki, do których należy wspomniana wcześniej choroba legionistów i gorączka Pontiac.

Objawy choroby legionistów

Choroba legionistów, inaczej zwana jako legionellozowe zapalenie płuc  jest ciężką odmianą Legionellozy której okres inkubacji trwa zwykle od 2 do 10 dni, a czas jej trwania może wynosić nawet kilka tygodni. Do głównych objawów można zaliczyć:

• osłabienie,
• gorączkę,
• ból głowy,
• suchy kaszel z możliwym odkrztuszaniem krwi,
• dreszcze,
• ból mięśni,
• trudności w oddychaniu, ból w klatce piersiowej,
• biegunkę (25-50% przypadków),
• wymioty, nudności (10 – 30% przypadków),
• splątanie i delirium (50% przypadków),
• niewydolność nerek,
• hiponatremia (stężenie sodu w sercu <131 mmol / litr).

Śmiertelność choroby legionistów zależy gównie od wyjściowego stanu zdrowia pacjenta, ale niestety jest wysoka i waha się pomiędzy 40-80%. W przypadku tego rodzaju zakażenia istotne jest wdrożone leczenie, które zazwyczaj kończy się hospitalizacją.

Gorączka Pontiac objawy

Okres inkubacji gorączki Pontiac jest znacznie krótszy i wynosi kilka godzin do 3 dni od momentu zakażenia. Również czas trwania choroby jest krótszy, bo trwa od około 5 dni. Do tej pory nie odnotowano przypadków śmiertelnych dla tego schorzenia charakteryzującego się symptomami takimi jak:

• objawy grypopodobne,
• osłabienie, zmęczenie,
• wysoka gorączka i dreszcze,
• bóle mięśni,
• ból głowy,
• bóle stawów,
• biegunka,
• nudności, wymioty,
• trudności w oddychaniu,
• duszność,
• suchy kaszel.

Leczenie gorączki Pontiac jest objawowe, a sama choroba ustępuje samoistnie.

Legionella, grupy ryzyka

Zakażenia Legionellą są poważne, jednak możliwe jest wyleczenie i całkowity powrót do zdrowia, a  okres rekonwalescencji jest uzależniony od szybkości i efektywności wdrożonego leczenia, które zazwyczaj obejmuje podanie antybiotyków czy elektrolitów, niekiedy w formie dożylnej.

Istnieją jednak grupy, które są szczególnie narażone na ciężki przebieg choroby, do której należą:

• wiek powyżej 40 roku życia,
• choroby serca,
• cukrzyca
• obniżona  odporność,
• alkoholizm
• palenie  papierosów,
• choroby  płuc,
• choroby nerek,
• nowotwory,
• choroby układu oddechowego
• osoby po przeszczepach oraz zabiegach chirurgicznych.

Legionella jak zapobiegać?

Aby zapobiec zakażeniu bakterią legionella, istotne jest utrzymanie systemów wodnych w odpowiednich warunkach higienicznych. Kluczowe jest regularne czyszczenie, dezynfekcja i monitorowanie systemów chłodzenia, pryszniców, basenów i innych miejsc zawierających wodę.

W szpitalach często stosuje się regularne przegrzewanie temperatury, gdyż Legionella ginie w wysokiej temperaturze. Optymalna temperatura dla rozwoju bakterii to 20-50 stopni, natomiast w temperaturze powyżej 65 stopni Legionella ginie.

Tak jak w przypadku każdej bakterii warto zadbać o higienę osobistą i zachowywać szczególne środki ostrożności.

MyVita srebro koloidalne to roztwór zawierający drobne cząsteczki srebra zawieszone w płynie. Koloidalne srebro jest znane ze swoich właściwości antybakteryjnych i przeciwdrobnoustrojowych, co oznacza, że może być używane do hamowania wzrostu i rozmnażania bakterii oraz innych drobnoustrojów. Można go używać  w sytuacjach gdy mamy ograniczony kontakt do bieżącej wody, a producent oferuje nam srebro do dezynfekcji MyVita w dwóch pojemnościach:

• MyVita Srebro koloidalne płaskocząsteczkowe 250ml
• MyVita Srebro koloidalne płaskocząsteczkowe 100ml

Innym związkiem chemicznym, który możemy wykorzystać do dezynfekcji jest chlorheksydyna zawarta w Select Skin Clean 0,3%. Chlorheksydyna jest antyseptycznym i przeciwbakteryjnym związkiem chemicznym stosowanym w dziedzinach medycyny, stomatologii oraz higieny osobistej. Ma szerokie zastosowanie jako środek dezynfekcyjny w celu zwalczania bakterii, wirusów i innych mikroorganizmów. Zastosowanie Select Skin Clean sprawdzi się zarówno w przypadku bakterii Gram-dodatnich, jak i Gram-ujemnych. Wygodna forma aerozolu pozwoli na dokładne pokrycie powierzchni, którą chcemy zdezynfekować i będzie idealna w przypadku aplikacji na rany, otarcia czy inne skaleczenia. 

Octenisept jest połączeniem dichlorowodorku octenidyny i alkoholu fenoksyetylowego. Produkt świetnie poradzi sobie mikroorganizmami chorobotwórczymi takimi jak bakterie, wirusy czy grzyby. Aplikacja produktu jest bezbolesna a działanie Oscenispet utrzymuje się do godziny po nałożeniu. Octenisept w sprayu jest bezbarwny, nie zostawia plam, a jego zapach nie jest drażniący.

Warto pamiętać, że stosowanie kosmetyków i produktów higienicznych powinno odbywać się zgodnie z zaleceniami producenta, a w przypadku jakichkolwiek reakcji alergicznych lub podrażnień należy natychmiast przerwać używanie produktu i skonsultować się z lekarzem.

Pamiętajmy, że choć legionelloza może być groźna, to zachowując odpowiednie środki ostrożności i dbając o czystość środowiska wodnego, ryzyko zakażenia można znacząco ograniczyć.