Światowy Dzień Dawcy Szpiku

17 września obchodzony jest Światowy Dzień Dawcy Szpiku. Głównym celem tego święta jest podziękowanie wszystkim darczyńcom, którzy znajdują się w bazie. Na świecie jest aktualnie zarejestrowanych ponad 29 milionów potencjalnych dawców. Niestety, grono osób gotowych do oddania szpiku jest wciąż zbyt małe.

Dlaczego Światowy Dzień Dawcy Szpiku jest ważny?

Ten dzień ma na celu podkreślenie znaczenia oddawania szpiku kostnego dla ratowania życia osób z chorobami krwi oraz promowanie idei rejestracji jako potencjalnego dawcy. Podczas tego dnia organizowane są różnorodne akcje i wydarzenia mające na celu zwiększenie świadomości społecznej na temat potrzeby poszukiwania dawców szpiku. 

Procedura rejestracji w bazie dawców jest prostym procesem, który polega na pobraniu próbki krwi lub rozmazówki buzi. Im większa baza potencjalnych dawców szpiku, tym większa szansa na znalezienie odpowiedniego dawcy dla osób potrzebujących przeszczepu. Dlatego właśnie obchód Światowego Dnia Dawcy Szpiku ma na celu zachęcenie jak największej liczby ludzi do zarejestrowania się jako dawcy i podjęcia ważnego kroku w ratowaniu życia innych. Pomoc dawców szpiku jest nieoceniona dla pacjentów czekających na przeszczep, dlatego warto wspierać akcje promujące dawstwo szpiku oraz przekazywać informacje o konieczności rejestracji jako dawca, aby zwiększyć szanse na sukces przeszczepu dla tych, którzy jej potrzebują.

Czym jest szpik kostny?

Szpik kostny jest istotnym narządem układu krwiotwórczego, który znajduje się wewnątrz kości, głównie w kościach płaskich, takich jak miednica, mostek i kości czaszki. Składa się z tkanki miękkiej, która zawiera komórki macierzyste, zwane komórkami macierzystymi hematopoetycznymi. Te komórki macierzyste są odpowiedzialne za produkcję wszystkich rodzajów krwinek: czerwonych krwinek, białych krwinek i płytek krwi. Czerwone krwinki są niezbędne do transportu tlenu do tkanek i organów, białe krwinki są kluczowe dla odporności organizmu, a płytki krwi są niezbędne do krzepnięcia krwi i zapobiegania krwotokom.

Szpik kostny odgrywa zatem kluczową rolę w zachowaniu zdrowia i prawidłowym funkcjonowaniu organizmu poprzez produkcję krwi i utrzymanie homeostazy. Ponadto, szpik kostny jest miejscem, w którym mogą występować niektóre choroby krwi, takie jak białaczki czy chłoniaki, które mogą wymagać przeszczepu szpiku, aby zastąpić chore komórki macierzyste nowymi, zdrowymi. Dlatego też, szpik kostny jest niezwykle istotnym elementem układu krwiotwórczego i jego prawidłowe funkcjonowanie ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i życia człowieka.

Kto może zostać dawcą szpiku?

Dawcą szpiku może zostać zdrowa osoba, która spełnia określone kryteria. Ogólne wytyczne dla potencjalnych dawców szpiku obejmują wiek od 18 do 60 lat. Istotne jest także dobre zdrowie ogólne oraz brak przewlekłych chorób, które mogłyby stanowić przeciwwskazanie do oddawania szpiku. Potencjalny dawca nie powinien także cierpieć na choroby zakaźne przenoszone drogą krwi, takie jak wirusowe zapalenie wątroby czy HIV. W niektórych przypadkach istnieją również kryteria dotyczące wagi i indeksu masy ciała, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno dla dawcy, jak i biorcy.

Istnieją także wytyczne dotyczące stanu psychicznego, aby upewnić się, że potencjalny dawca jest w stanie podjąć świadomą decyzję i wytrwać przez cały proces przeszczepu. Ważne jest również, aby potencjalni dawcy mieli świadomość związanych z tym procesem zobowiązań, w tym możliwości poddania się długotrwałym badaniom i procedurom. Warto podkreślić, że rejestracja jako dawca szpiku jest dobrowolna i wymaga świadomego zgłoszenia się do odpowiedniej instytucji, takiej jak bank dawców szpiku. Wszystkie te wytyczne mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa zarówno dla dawców, jak i biorców, oraz maksymalizację szans na sukces przeszczepu.

Komu potrzebny jest przeszczep szpiku?

Szpik kostny jest niezbędny dla osób, które cierpią na różnego rodzaju choroby krwi, takie jak białaczki, chłoniaki, czy niedokrwistości. Te schorzenia mogą powodować uszkodzenie lub nieprawidłowe funkcjonowanie szpiku kostnego, co prowadzi do zaburzeń produkcji krwi, w tym czerwonych krwinek, białych krwinek i płytek krwi. Osoby z takimi chorobami często wymagają przeszczepu szpiku od dawcy nierywantowanego, aby zastąpić chore komórki macierzyste nowymi, zdrowymi.

Ponadto, szpik kostny może być również potrzebny osobom z innymi poważnymi schorzeniami, takimi jak niektóre choroby autoimmunologiczne, w których układ odpornościowy atakuje własne komórki szpiku. W takich przypadkach przeszczep szpiku może pomóc w przywróceniu prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego. Także osoby poddawane agresywnym terapiom onkologicznym, takim jak chemioterapia czy radioterapia, mogą również potrzebować przeszczepu szpiku, aby zregenerować uszkodzone komórki szpiku i przywrócić zdolność do produkcji krwi. W związku z tym, przeszczep szpiku jest niezwykle istotną procedurą medyczną dla osób cierpiących na różnego rodzaju choroby krwi oraz niektóre inne schorzenia, a dawcy szpiku mogą stanowić szansę na ratunek dla tych pacjentów.

Dlaczego ważna jest zgodność szpiku?

Zgodność dawcy i biorcy szpiku jest niezwykle istotna ze względu na skomplikowaną naturę układu odpornościowego. Szpik kostny zawiera komórki macierzyste, które są odpowiedzialne za produkcję krwi i układu odpornościowego. W trakcie przeszczepu szpiku, biorca otrzymuje nowe komórki macierzyste od dawcy, które zastępują chore lub uszkodzone. Aby przeszczep mógł być udany, istotne jest, aby tkanki dawcy i biorcy były zgodne pod względem antygenów tkankowych, zwanych również układem HLA (antygenów zgodności tkankowej). Im większa zgodność pomiędzy dawcą a biorcą, tym mniejsze ryzyko odrzucenia przeszczepu przez układ odpornościowy biorcy.

Odrzucenie przeszczepu może prowadzić do powikłań, a nawet zagrażać życiu biorcy. Dlatego poszukiwanie dawców szpiku, którzy są zgodni z pacjentami pod względem HLA, jest kluczowym elementem procesu przeszczepu. W wielu przypadkach najlepszym rozwiązaniem jest znalezienie dawcy nierywantowanego, który ma jak największą zgodność tkankową z biorcą. To sprawia, że rejestracja jak największej liczby potencjalnych dawców jest niezmiernie istotna, aby zwiększyć szanse na znalezienie odpowiedniego dawcy dla każdego pacjenta potrzebującego przeszczepu szpiku. Zgodność dawcy i biorcy szpiku to więc kluczowy czynnik determinujący sukces i bezpieczeństwo przeszczepu, dlatego promowanie rejestracji jako dawca jest niezmiernie ważne.

Co warto suplementować?

W przypadku białaczki ogromne znaczenie ma regularnie wykonywanie morfologii krwi. Zaleca się je przeprowadzać przynajmniej raz do roku. Okazuje się, że przydatna jest także odpowiednia suplementacja. Niektóre preparaty warto suplementować aby wspierać swoje zdrowie. Firma Chiesi posiada w swojej ofercie produkty, które zapobiegają niedoborowi żelaza i niedokrwistości z niedoboru żelaza, która może powodować anemię. Zawierają one w swoim składzie olej MCT oraz żelazo elementarne i tak zaleca się:

• Innofer dla osób dorosłych,
• InnovitumB dla noworodków, niemowląt i dzieci, który dodatkowo wzbogacone jest o witaminę B6, B9 oraz B12.

Natomiast Chelaplex (od Establo Pharma) i Ibuvit Żelazo+C (firmy Polpharma) przyczyniają się do produkcji czerwonych krwinek i hemoglobiny, prawidłowego funkcjonowania układu odpornościowego, a także zmniejszają uczucia zmęczenia i znużenia.

Witamina B Complex Premium od firmy Xenico Pharma przede wszystkim pomaga:

• w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego,
• wspomagają funkcjonowanie układu odpornościowego,
• w utrzymaniu prawidłowego metabolizmu homocysteiny.
• w produkcji czerwonych krwinek,
• w prawidłowym funkcjonowaniu serca,
• zachować zdrową skórę i włosy.

Do stosowania w celu uzupełnienia codziennej diety doskonale sprawdzi się też Naturell Witamina B12 Forte, który wspomaga prawidłową produkcję czerwonych krwinek, wspiera prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia.   

Wszystkie te preparaty można znaleźć na stronie Apteka Prima 24.