Jak rozpoznać refluks u dziecka?

Refluks jest nieprzyjemnym zjawiskiem, na który mogą cierpieć także najmniejsze dzieci. Cofanie się treści żołądkowej może dotykać także niemowląt, a chociaż większość z nas refluks z ulewaniem to objawy nie zawsze są oczywiste.

Przyczyny refluksu u dzieci

Refluks to zjawisko kiedy treść żołądkowa cofa się do przełyku. Przyczyny refluksu u dzieci są różne. Refluks u noworodków i niemowląt spowodowany jest niedojrzałym układem trawiennym. Mięsień odpowiedzialny za zamykanie przejścia między przełykiem, a żołądkiem, może być słabo rozwinięty w wyniku czego treść pokarmowa łatwo cofa się do przełyku. Wpływ na refluks ma także to, że niemowlęta większość czasu w pozycji leżącej, co sprzyja cofaniu się treści żołądkowej. Po karmieniu, jeśli dziecko nie jest odpowiednio pionizowane, może dojść do refluksu.

Refluks z przepełnienia żołądka może pojawić się zarówno u niemowląt jak i u starszych dzieci i jest wynikiem zbyt szybkiego i zbyt obfitego posiłku. W przypadku starszych dzieci, spożywanie potraw bogatych w tłuszcze, czekolady, kofeiny, a także napojów gazowanych może zwiększać ryzyko wystąpienia refluksu.

Nietolerancja pokarmowa i alergie mogą podrażniać układ pokarmowy w efekcie czego refluks może się nasilać. Najczęstszymi nietolerancjami wśród dzieci jest nietolerancja białka mleka krowiego. Inne produkty o działaniu alergicznym to białko jaja kurzego, orzechy oraz zboża zawierające gluten.

Wady anatomiczne i predyspozycje genetyczne mogą niekiedy powodować refluks u dzieci. Zwłaszcza jeśli w rodzinie obecne było to schorzenie, ryzyko wystąpienia tego refluksu u dziecka może być większe. Wrodzone wady anatomiczne u dzieci takie jak przepuklina rozworu przełykowego niekiedy wymagają chirurgicznych form leczenia.

Nieodpowiednia dieta jest czynnikiem który wpływa na cofanie się treści żołądkowej z kilku powodów. Spożywanie pokarmów alergennych,  bogatych tłuszcze i działających drażniąco na błonę śluzową żołądka nie tylko wywołuje bezpośrednio refluks, ale także przyczynia się do powstawania otyłości która u starszych dzieci powoduje nadmierny przyrost masy ciała wywierającej nacisk na żołądek w efekcie czego dochodzi do cofania się treści żołądkowej.

Objawy refluksu u dzieci

Dzieci, szczególnie te najmłodsze mają problem z zakomunikowaniem dolegliwości żołądkowych, dlatego należy zwrócić uwagę na pewne symptomy, które mogą sugerować ten, dość powszechny u dzieci problem.

Refluks żołądkowo-przełykowy u dzieci może manifestować się różnymi objawami, które mogą różnić się w zależności od wieku dziecka. U niemowląt jest to najczęściej ulewanie, choć w niektórych przypadkach refluks może prowadzić do częstych i obfitych wymiotów, które wpływają na przyrost masy ciała.

Niepokojące jest również rozdrażnienie i nadmierna płaczliwość dziecka. Szczególnie po karmieniu można zaobserwować u dziecka objawy bólu. Dziecko może również odmawiać jedzenia lub przerywać karmienie z powodu dyskomfortu.

Zwracająca się treść żołądkowa może aspirować do dróg oddechowych i powodować poważne infekcje układu oddechowego w tym zachłystowe zapalenie płuc.

Jakie produkty powodują refluks u dzieci?

Refluks u dzieci jest związany z dietą. O ile u niemowląt wykluczy się przyczyny anatomiczne, przyczyną zazwyczaj jest nietolerancja laktozy i warto zastosować zmianę mleka na mleka dla dzieci. Można także dodać specjalne zagęszczacze do mleka, które zmieniając konsystencje będą zapobiegać cofaniu się treści żołądkowej.

U dzieci u których dieta jest rozszerzona, warto przyjrzeć się spożywanym produktom, wśród których mogą znaleźć się pokarmy wywołujące refluks.

Jedzenie bogate w tłuszcze nasycone takie jak fast-food, chipsy, smażone mięsa nasilają refluks ze względu na spowalnianie opróżniania żołądka, natomiast czekolada rozluźnia mięśnie zwieracza przełyku co powoduje nasilenie objawów refluksu.

Pikantne potrawy oraz kwaśnie owoce, soki i warzywa podrażniają wyściółkę przełyku i żołądka. Szczególnie należy uważać na pomarańcze, grejpfruty, mandarynki, limonki, porzeczki, cytryny oraz warzywa cebulowe i pomidory, a także wyroby spożywcze na bazie pomidorów jak keczup, koncentrat pomidorowy.

W przypadku tendencji do refluksu należy unikać również produktów wzdymających, które mogą dodatkowo uciskać na ściany żołądka potęgując refluks.

Zapobieganie refluksowi żołądkowo-przełykowemu u dzieci

Wprowadzenie zmian w stylu życia dziecka może znacząco poprawić funkcjonowanie układu pokarmowego i zmniejszyć ryzyko refluksu u dzieci.

U niemowląt dużą poprawę może przynieść zmiana pozycji podczas karmienia. Podczas karmienia niemowlęcia warto zadbać aby dziecko było ułożone w ten sposób, aby głowa i szyja były nieco wyżej niż żołądek. Po karmieniu przez około 20-30 minut warto trzymać dziecko w pozycji pionowej co pomoże w utrzymaniu pokarmu w żołądku i zmniejszyć ryzyko ulewania.

Małe, częste posiłki zmniejszają ryzyko przepełnienia żołądka i cofania się treści pokarmowej. Niemowlęta podczas karmienia połykają także powietrze dlatego warto zbadać żeby przed odłożeniem dziecku się odbiło. Ważny jest także smoczek do butelki o odpowiednim przepływie zapobiegający połykaniu powietrza. Smoczek dla dziecka o wolniejszym przepływie będzie odpowiedni w zapobieganiu refluksu.

Z diety starszych dzieci należy wyeliminować produkty wywołujące refluks. Regularne posiłki powinny być wolne od napojów gazowanych, słodyczy, tłustych i smażonych potraw, pikantnego jedzenia, pomidorów oraz owoców cytrusowych.