Walka z trądzikiem u dorosłych: Skuteczne strategie i najnowsze metody leczenia

Przyczyny trądziku u dorosłych

Trądzik nie jest jedynie przypadłością nastolatków, ale bardzo często dotyka także dorosłych. Obecnie wiadomo, że może on pojawić się w każdym wieku, nawet po 30., 40. czy 50. roku życia i nieco rożni się od trądziku młodzieńczego. Przyczyny trądziku po 20 to przede wszystkim:

Zaburzenia hormonalne u dorosłych to najczęstsza przyczyna trądziku u dorosłych kobiet. Powodem są wahania poziomu hormonów podczas cyklu miesiączkowego, a także choroby jak zespól policystycznych jajników. Trądzik u kobiet po okresie dojrzewania pojawia się także wskutek naturalnych zmian hormonalnych jak ciąża czy menopauza, a także w efekcie wprowadzenia bądź odstawienia antykoncepcji hormonalnej.

Stres, brak snu i przemęczenie są kolejnymi czynnikami zwiększającymi ryzyko wystąpienia trądziku u dorosłych. Jest on także związany z hormonami, a konkretnie z kortyzolem, którego poziom rośnie wskutek długotrwałego narażenie na sytuacje stresujące. Kortyzol może stymulować gruczoły łojowe do produkcji większej ilości sebum w efekcie czego na cerze pojawiają się niedoskonałości.

Dieta o wysokim indeksie glikemicznym, wysoko przetworzona, a nawet w niektórych sytuacjach nabiał mogą zaostrzać zmiany skórne. Palenie papierosów, a nawet narażenie na dym tytoniowy zwiększa ryzyko wystąpienia trądziku w starszym wieku.

Nieodpowiednia pielęgnacja twarzy, a także źle dobrane kosmetyki mogą być czynnikiem zapalnym dla trądziku. Należy skupić się na dokładnym oczyszczaniu i używaniu kosmetyków nie wywołujących podrażnień, niekomedogennych, czyli takich które nie mają tendencji do zatykania porów.

Genetyka niestety także może wpływać na ryzyko pojawienia się trądziku u dorosłych. Jeśli nasi rodzice mieli trądzik w wieku dorosłym, istnieje większe prawdopodobieństwo, że my również go doświadczymy.

Reakcja na niektóre leki może przejawiać się poprzez pojawienie się niedoskonałości. Farmaceutyki jak np. steroidy, leki przeciwpadaczkowe czy niektóre antydepresanty mogą powodować trądzik dorosłych jako efekt uboczny.

Znalezienie powodu trądziku jest kluczowe dla dobrania odpowiedniej terapii dlatego warto skonsultować się z lekarzem. Dermatolog może zlecić, jakie badania na trądzik u dorosłych warto wykonać, aby znaleźć jego przyczynę. W praktyce są to m.in. badania hormonalne, morfologia i glukoza, USG jajników, a także czasem badania bakteriologiczne zmian skórnych.

Objawy trądziku dorosłych i jak je rozpoznać

Trądzik wieku dorosłego różni się od problemu, z którym borykają się nastolatki kilkoma aspektami. Burza hormonalna nastolatków przypada miedzy 13., a 19. rokiem życia, z kolei u dorosłych problem trądziku może pojawić się na każdym etapie dorosłego życia.

Charakterystyczny jest także rodzaj niedoskonałości. Są to najczęściej grudki, krosty, głębokie guzki, a w ciężkich przypadkach podskórne torbiele wypełnione ropą. Na twarzy można zauważyć zaskórniki, a zmiany zazwyczaj są bolesne i zaczerwienione, natomiast po wygojeniu się krost można zauważyć charakterystyczne przebarwienia pozapalne, które mają postać płaskich czerwonych, różowych lub brązowych plam pozostających na skórze długo po zagojeniu się zmiany.

Z przebarwieniami często mylone są blizny potrądzikowe. U dorosłych  powstają w wyniku gojenia się głębokich stanów zapalnych lub nieprawidłowego gojenia i maja zarówno charakter zanikowy jak i przerostowy.

Lokalizacja zmian u to głownie trądzik na policzkach u dorosłych, żuchwa i linia żuchwy, broda, szyja, ale problem może także obejmować dekolt i plecy. Z kolei omija on strefę T (czoło i nos), która jest typowa dla nastolatków.

Objawem trądziku dorosłych jest jego cykliczne pojawianie się, np. u kobiet przed miesiączką lub w efekcie narażenia na któryś z czynników zapalnych jak zła dieta czy stres. Samodiagnoza bywa trudna i objawy mogą czasem naśladować inne schorzenia skóry, takie jak trądzik różowaty czy zapalenie mieszków włosowych. Dlatego dla skutecznego leczenia niezbędna jest konsultacja z dermatologiem, który postawi właściwą diagnozę i dobierze odpowiednią terapię.

Skuteczne metody leczenia trądziku

Wiele osób zastanawia się, co stosować na trądzik u dorosłych, aby skutecznie złagodzić objawy i poprawić kondycję skóry jednak leczenie trądziku u dorosłych wymaga cierpliwości i często zindywidualizowanego podejścia, ponieważ skóra dojrzała jest zwykle bardziej wrażliwa, suchsza i skłonna do podrażnień niż skóra nastolatków. Często leczenie obejmuje wiele aspektów  takich jak zmiana pielęgnacji, leczenie farmakologiczne i stosowanie odpowiedniej diety.

Pierwszym krokiem powinna być konsultacja dermatologiczna. Dermatolog postawi prawidłową diagnozę (wykluczy np. trądzik różowaty), dobierze terapię adekwatną do typu zmian i ich nasilenia, a w razie potrzeby przepisze silniejsze leki, które są niedostępne bez recepty.

Wśród metod leczenia trądziku wyróżnia się leczenie miejscowe, stosowane bezpośrednio na skórę. Szeroki wachlarz leków w maściach czy roztworach do stosowania zewnętrznego obejmuje wiele substancji pomocnych w leczeniu trądziku dorosłych. Stosowanie  ich zgodnie z zalecaniami dermatologa lub kosmetologa jest w stanie znacząco poprawić stan skóry. Często łączy się kilka substancji do których należą:

• Retinoidy, które udrażniają pory, usuwają zaskórniki, zmniejszają stan zapalny, przyspieszają regenerację.

• Kwas azelainowy o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym. Zmniejsza przebarwienia i łagodnie złuszcza.

• Nadtlenek benzoilu o silnym działaniu przeciwbakteryjnym i złuszczającym. Może silnie wysuszać ze względu na właściwości hamujące łojotok. Często stosowany w skojarzeniu z antybiotykami.

• Antybiotyki miejscowe nigdy nie są stosowane w monoterapii. Łączy się je z nadtlenkiem benzoilu lub retinoidami, aby uniknąć rozwoju opornych bakterii.

Leczenie doustne jest wprowadzane w umiarkowanym lub ciężkim trądziku, gdy leczenie miejscowe nie przynosi oczekiwanych efektów. Zazwyczaj stosowana jest antybiotykoterapia, terapia hormonalna lub, w bardzo ciężkich przypadkach, izotretynoina czyli pochodna witaminy A, której stosowanie odbywa się pod ścisłą kontrolą dermatologa z powodu poważnych skutków ubocznych jak m.in. bardzo silne wysuszenie skóry i błon śluzowych, ryzyko uszkodzenia wątroby i działania teratogenne.

Jako uzupełnienie leczenia farmakologicznego warto rozważyć zabiegi dermatologiczne i estetyczne. Najczęściej stosuje się peelingi chemiczne, laseroterapię i światłoterapię oraz wstrzykiwanie kortykosteroidów w pojedyncze, głębokie guzki redukując stan zapalny i ból.

Skuteczność wszystkich metod nie jest możliwa bez codziennej, świadomej pielęgnacji. Do oczyszczania najlepiej używać delikatnych, hipoalergicznych żeli lub pianek, natomiast unikać stosowania agresywnych, wysuszających produktów. Ważne jest pamiętanie o codziennym nawilżaniu. Niekomedogenny, lekki krem nawilżający pomaga odbudować barierę hydrolipidową, co jest kluczowe, zwłaszcza przy stosowaniu retinoidów. Ważne jest również stosowanie ochrony przeciwsłonecznej. Kremy z SPF 50 zapobiegają powstawaniu przebarwień i chronią podrażnioną, leczoną skórę. 

Jak zapobiegać nawrotom trądziku

Zapobieganie nawrotom trądziku u dorosłych to długoterminowy i holistyczny proces, oparty na połączeniu odpowiedniej pielęgnacji, stylu życia i często kontynuacji części leczenia podtrzymującego. Warto na co dzień wprowadzić kilka kroków, które zminimalizują ryzyko nawrotów trądziku:

• Właściwa pielęgnacja.

Delikatne oczyszczanie i nawilżanie wzmocnią barierę hydrolipidową, a ochrona przeciwsłoneczna będzie zapobiegała powstawaniu stanów zapalnych i przebarwień.

• Aktywne składniki w pielęgnacji podtrzymującej

Nawet po opanowaniu trądziku należy kontynuować stosowanie łagodniejszych dawek substancji aktywnych, które działają prewencyjnie. Warto na stałe włączyć retinoidy, kwas azelainowy i kwasy PHA/LHA.

• Zmniejszenie wyzwalaczy

Panowanie nad stresem, odpowiednia dieta i właściwa ilość snu i regeneracji są kluczowe dla ograniczenia czynników wywołujących trądzik u dorosłych.

• Terapia podtrzymująca u lekarza

Dla niektórych osób, zwłaszcza kobiet z trądzikiem o podłożu hormonalnym, konieczne może być długoterminowe, niskodawkowe leczenie, jak terapia hormonalna obejmująca stosowanie hormonalnych środków antykoncepcyjnych, w celu zapobiegania nawrotów związanych z wahaniami hormonów.

Podsumowanie – skuteczna walka z trądzikiem u dorosłych

Trądzik u dorosłych to problem, który dotyczy coraz większej liczby osób i potrafi być równie uciążliwy, jak w okresie dojrzewania. Choć bywa źródłem kompleksów i wpływa na samopoczucie, nie jest sytuacją bez wyjścia. Kluczem do poprawy stanu skóry jest przede wszystkim świadome podejście obejmujące połączenie właściwej pielęgnacji z odpowiednio dobranym leczeniem dermatologicznym.

Regularne oczyszczanie skóry delikatnymi preparatami, stosowanie kremów o działaniu regulującym wydzielanie sebum czy łagodzących podrażnienia pomaga utrzymać cerę w dobrej kondycji. Równie ważne jest unikanie agresywnych kosmetyków i nawyku wyciskania zmian, które mogą prowadzić do blizn.

Z drugiej strony, pielęgnacja to tylko część drogi. W wielu przypadkach konieczne okazuje się wprowadzenie leczenia zaleconego przez dermatologa, od miejscowych preparatów przeciwzapalnych, przez leki doustne, aż po terapie hormonalne, gdy przyczyną problemów są zaburzenia wewnętrzne. Nie można też zapominać o roli zdrowego stylu życia: zbilansowanej diety, redukcji stresu czy odpowiedniej ilości snu. To wszystko wspiera organizm w walce z niedoskonałościami.