Jak złagodzić ból menstruacyjny?

U każdej z kobiet  w wieku rozrodczym, średnio co 28 dni występuje menstruacja, czyli krwawienie, które może powodować dyskomfort. Niestety dla dużej ilości kobiet okres wiąże się w silnym bólem, który uniemożliwia normalne funkcjonowanie.

Czy menstruacja to to samo co cykl menstruacyjny?

Menstruacja to początek cyklu menstruacyjnego. Pierwszy dzień miesiączki określa się jako pierwszy dzień cyklu menstruacyjnego.

Cykl menstruacyjny to regularny proces biologiczny, który występuje u kobiet w wieku rozrodczym. Składa się z serii hormonalnie kontrolowanych zmian w ciele kobiety, mających na celu przygotowanie organizmu do ewentualnej ciąży. Typowy cykl trwa średnio 28 dni, ale jego długość może się różnić i wynosić od 21 do 35 dni.

Poszczególne fazy cyklu menstruacyjnego odpowiadają kolejno zachodzącym zmianom w ciele kobiety:

• Faza menstruacyjna: to czas krwawienia. Zwykle trwa od 3 do 7 dni.
• Faza folikularna: rozpoczyna się razem z miesiączką i trwa do momentu owulacji.
• Owulacja: występuje w połowie cyklu, więc jeśli cykl trwa 28 dni, owulacja powinna nastąpić 14 dnia od pierwszego dnia miesiączki.
• Faza lutealna: następuje po owulacji. Podczas tej fazy organizm kobiety przygotowuje się na ewentualną ciążę poprzez tworzenie ciałka żółtego i wydzielanie progesteronu. Jeśli komórka jajowa nie zostanie zapłodniona, ciałko żółte zanika, poziom progesteronu spada, a endometrium zaczyna się złuszczać, co prowadzi do kolejnej menstruacji i rozpoczęcia nowego cyklu.

Co dzieje się podczas okresu?

Podczas okresu organizm kobiety wydala krew i tkanki powstałe w ramach przygotowania do ewentualnej ciąży.

Krwawienie jest spowodowane łuszczeniem się powstałej w poprzednich fazach cyklu menstruacyjnego błony śluzowej macicy czyli tzw. endometrium, którego zadaniem jest ewentualne przyjęcie zapłodnionej komórki jajowej. Jeśli nie dochodzi do zapłodnienia poziom progesteronu spada, a błona śluzowa zaczyna się złuszczać i jest wydalana z organizmu w postaci krwi i tkanki.

Skurcze macicy podczas okresu mają za zadanie pomóc w wydaleniu endometrium, a wywołane są przez substancje zwane prostaglandynami. To właśnie skurcze macicy odpowiadają za ból menstruacyjny.

Krwawienie miesiączkowe słabnie w kolejnych dniach okresu, a to ile krwi traci kobieta w trakcie miesiączki, zależy od jej indywidualnych predyspozycji. Zakłada się, że przy trwającym od 4 dni do tygodnia okresie kobieta traci ok. 40 ml krwi, jednak jeśli okres jest dłuższy lub krwawienie silniejsze, może stracić nawet 80 ml krwi, co określane jest krwotokiem miesiączkowym i może wymagać interwencji medycznej.

Podczas okresy krwawieniu i bólowi  podbrzuszu mogą towarzyszyć także inne objawy jak zmęczenie, do którego dochodzi wskutek wahań hormonalnych i utraty krwi. Zamiany hormonalne mogą wpływać również na nastrój, co prowadzi do drażliwości lub przygnębienia. Zdarza się że ból menstruacyjny promieniuje do pleców i ud, a niektóre panie doświadczają intensywnych bólów głowy określanych mianem migreny menstruacyjnej.

Jak radzić sobie z bólem menstruacyjnym?

Ból menstruacyjny jest kwestią indywidualną i bywa, że niektóre kobiety nie odczuwają większych dolegliwości bólowych podczas gdy inne nie są w stanie normalnie funkcjonować podczas miesiączki i kilka dni przed nią.

Chociaż ból menstruacyjny zazwyczaj jest najsilniejszy pierwszego dnia miesiączki i łagodnieje wraz z kolejnymi dniami, to w niektórych przypadkach może się on utrzymywać przez cały jego okres.

Obecnie na rynku oferowanych jest wiele produktów mających na celu złagodzenie bólu menstruacyjnego. Oprócz farmaceutyków wiele osób stosuje domowe sposoby na ból miesiączkowy, a na rynku pojawiają się urządzenia działające na zasadzie elektrostymulacji.

Warto także udać się do lekarza ginekologa, który pomoże określić przyczynę bolesnego miesiączkowania. Długotrwałe bóle miesiączkowe, nieregularne cykle i obfite krwawienia mogą być objawem wielu schorzeń ginekologicznych jak endometrioza.

Jak złagodzić ból miesiączkowy domowymi sposobami?

Nasze babcie od zawsze próbowały sobie radzić z  bólem menstruacyjnym stosując sprawdzone domowe sposoby na ból.

Najpopularniejszym sposobem są ciepłe okłady. Można do tego użyć termoforu, koca elektrycznego czy skorzystać z kąpieli. Powinniśmy pamiętać żeby okład nie był zbyt gorący, aby uniknąć poparzeń. Jeśli używamy termoforu z wodą musimy sprawdzić czy korek jest dokładnie zamknięty. Ciepło pomaga rozluźnić mięśnie macicy, co zmniejsza skurcze i łagodzi ból. Jednak kobiety, które cierpią na obfite miesiączki powinny stosować tą metodę z umiarem, ponieważ wysoka temperatura rozszerza naczynia krwionośne i może prowadzić do nasilenia krwawienia.

Pomóc może także picie herbatek ziołowych. Niektóre zioła mają właściwości przeciwzapalne i rozkurczowe i pomagają w łagodzeniu bólów menstruacyjnych. Rumianek, imbir, cynamon i mięta pieprzowa, nie tylko pomagają rozluźnić mięśnie i zmniejszyć napięcie ale również mają właściwości przeciwzapalne.

To czy podczas okresu unikać aktywności fizycznej jest kwestią sporną. O ile intensywny wysiłek jest niewskazany, to ćwiczenia o umiarkowanej intensywności jak joga, poprawiają krążenie i pomagają uwalniać endorfiny, które działają jak naturalne środki przeciwbólowe.

Dieta a okres

Dieta odgrywa dużą rolę w walce z bólem menstruacyjnym. Niektóre produkty spożywcze mogą nasilać ból miesiączkowy, a inne go łagodzić.

Podczas okresu należy unikać kofeiny i alkoholu, soli oraz przetworzonej żywności. W naszym jadłospisie powinny się znaleźć natomiast pokarmy bogate w magnez, wapń i kwasy tłuszczowe omega-3. Witamina C ma duże znaczenie podczas menstruacji. Nie tylko ma działanie antyoksydacyjne, ale także zmniejsza krwawienie, co jest ważne dla osób cierpiących na obfite miesiączki.

Podczas okresu zwiększa się również zapotrzebowanie na takie składniki jak żelazo czy witamina B12. Warto wiec włączyć do diety wątróbkę, jajka, szpinak, buraki, zielone warzywa, a nawet czekoladę. Najlepiej jeśli czekolada będzie zwierała wysoką ilość kakao i niewiele cukru.

Czasem możemy słyszeć ze picie czerwonego wina jest w stanie pomóc w bólach menstruacyjnych, jednak nie ma to naukowego potwierdzenia. Oprócz właściwości relaksacyjnych i rozrzedzających krew lampka czerwonego wina nie ma działań przeciwbólowych.

Leki przeciwbólowe dostępne bez recepty

W łagodzeniu bólu miesiączkowego można zastosować leki przeciwbólowe dostępne bez recepty. Jednak ich stosowanie nie powinno być przeciągane, a pacjentki powinny stosować je zgodnie z ulotką. Chociaż są to leki bez recepty to również można je przedawkować, a skutki mogą być odczuwane nawet po wielu latach.

Warto także mieć świadomość przyjmowanych leków, gdyż niektóre mogą być przyczyną groźnych reakcji alergicznych. Podczas okresu nie powinno się stosować leków z kwasem acetylosalicylowym, czyli popularnej aspiryny, która rozrzedza krew i może być przyczyną krwawień.

Regularne stosowanie oleju CBD znalazło zastosowanie w leczeniu dolegliwości bólowych i sprawdzi się także w zmieszczeniu intensywności bólu menstruacyjnego. Odpowiednio dobrana dawka i regularne zażywanie tej substancji może znacząco podnieść jakość życia pacjentek cierpiących z powodu comiesięcznego bólu.

Antykoncepcja hormonalna na ból miesiączkowy

Antykoncepcja hormonalna jest często stosowana jako sposób na łagodzenie bólu menstruacyjnego, zwłaszcza jeśli inne metody nie przynoszą wystarczającej ulgi. Jej działanie w opiera się na regulacji cyklu menstruacyjnego oraz zmniejszeniu skurczów i intensywności krwawienia.

Większość metod antykoncepcji hormonalnej jak np. pigułki, plastry, pierścienie dopochwowe hamuje owulację. Ponieważ bóle menstruacyjne są związane ze skurczami macicy podczas miesiączki oraz samym procesem owulacji, ich eliminacja zmniejsza intensywność bólu. Antykoncepcja hormonalna powoduje zmniejszenie ilości endometrium co redukuje intensywność krwawienia i długość menstruacji.

Choć antykoncepcja hormonalna może przynieść znaczną ulgę w bólu menstruacyjnym, może też powodować pewne skutki uboczne, takie jak:

• nudności,
• wahania nastroju,
• przyrost masy ciała,
• bóle głowy,
• zwiększone ryzyko zakrzepicy.

Jak działa elektrostymulacja na ból miesiączkowy?

Elektrostymulacja za pomocą technologii TENS może  znacząco zmniejszyć dolegliwość bólowe podczas okresu. Zastosowanie TENS polega na  aplikowaniu niskonapięciowych impulsów elektrycznych przez skórę za pomocą specjalnych elektrod, które mają na celu zmniejszenie odczuwania bólu.

TENS jest uznawana za metodę bezpieczną, nieinwazyjną i skuteczną. Łagodzenie bóli menstruacyjnych przy pomocy TENS polega na blokowaniu sygnałów bólowych, produkcji endorfin i rozluźnianiu skurczu mięśni.

Urządzenia TENS są przenośne, można je dyskretnie nosić w ciągu dnia i używać w domu, pracy lub w podróży dlatego warto rozważyć tą opcję jeśli chcemy uniknąć zażywania farmakologicznych środków przeciwbólowych lub gdy inne metody leczenia bólu nie przynoszą oczekiwanych efektów.