Czym jest osteopatia i kiedy ją stosować?

Osteopatia jest dziedziną medycyny alternatywnej, która koncertuje się na diagnozowaniu i leczeniu schorzeń poprzez terapie manualne. Choć sama terapia jest dość młodym wynalazkiem, to cieszy się rosnącą popularnością.

Czym jest osteopatia?

Osteopatia jest dziedziną, która zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem wielu schorzeń za  pomocą terapii manualnej układu mięśniowo-szkieletowego. Jej twórcą jest Andrew Tylor Still, który w XIX wieku szukał alternatywnych metod leczniczych. Należy pamiętać, że medycyna w XIX wieku była ograniczona i wyglądała inaczej niż współczesne formy leczenia. Still w oparciu o fizjologie i anatomię człowieka opracował podstawy nowej gałęzi medycyny, której nazwa pochodzi z greckiego “osteon” – kość i “pahtology” – nauka o chorobie.

Główne założenia osteopatii obejmują:

• Jedność ciała umysłu i duszy.

• Zdrowie jako naturalnym stanem organizmu, który posiada zdolność do utrzymania homeostazy oraz posiada mechanizmy samoregulujące się umożliwiające proces samoleczenia.

• Struktura ciała stanowi o jego funkcji, dlatego też nieprawidłowa struktura manifestuje się dysfunkcją.

• Rozsądne leczenie jest oparte na trzech wyżej wymienionych pryncypiach.

Na co pomaga osteopatia?

Osteopatia znalazła zastosowanie w wielu dolegliwościach związanych ze schorzeniami narządów ruchu jak i narządów wewnętrznych. Stosowanie osteopatii na bóle głowy przynosi świetne efekty u osób cierpiących na migrenowe i napięciowe bóle głowy. Terapia manualna skupia się na dysfunkcjach w obrębie szyjnego układu kręgowego. Osteopata stosuje techniki rozluźniające mięsnie, poprawia ruchomość szyjną, usprawnia przepływ krwi i koryguje złą postawę mogącą być przyczyną bólu głowy.

Wizyta u osteopaty może także przynieść ulgę w przypadku bólu stawów takich jak biodrowe, kolanowe, barkowe, a także w reumatoidalnym zapaleniu stawów. Osteopatia pomaga także w przypadku napięciowych bólach mięśni oraz wspiera prawidłową postawę ciała, która jest podstawą zdrowia całego organizmu.

Stosowanie osteopatii w przypadku zaburzeń układu trawiennego polega na wykorzystaniu technik manualnych w obrębie jamy brzusznej, co nie tylko znosi napięcie, ale usprawnia ukrwienie w tym obszarze przez co pobudzona zostaje perystaltyka jelit, a pacjenci cierpiący na zaparcia odczuwają ulgę wskutek terapii osteopatycznej.

Osteopatia na problemy oddechowe sprawdzi się głównie w przypadkach duszności, astmy, bezdechu, spłyceniu oddechu oraz towarzyszącym alergiom.

Podczas wizyty u osteopaty wskutek odpowienich ucisków, rozluźnione zostają poszczególne mięśnie, a nerwy pobudzone, w związku z czym właściwe przeprowadzona terapia osteopatyczna może przynieść korzyści w leczeniu niektórych form autyzmu.

Osteopatia u noworodków zazwyczaj wykonywana jest w przypadku porodu przez cesarskie cięcie. Często dzieci urodzone poprzez cięcie cierpią na wzmożone napięcie mięśniowe. Dzieje się tak, ponieważ dzieci rodzone naturalnie, wskutek przesuwania się wzdłuż kanału rodnego zostają stymulowane poprzez anatomię kobiety, czego brakuje w przypadku cięcia cesarskiego

Różnice pomiędzy osteopatią a fizjoterapią

Choć może się wydawać, że od strony technicznej fizjoterapia i osteopatia mają wiele wspólnego, to jednak podstawową różnicą jest główne założenie osteopatii, a mianowicie holistyczne podejście do zdrowia pacjenta.

Fizjoterapia koncentruje się na lokalnym leczeniu schorzeń i urazów układu mięśniowo-szkieletowego oraz skupia się na poprawie funkcji ruchowych, eliminacji bólu, a także obejmuje rehabilitację po urazach czy operacjach, natomiast osteopatia leczy nie tylko problemy z układem ruchu, ale także inne układy ciała, np. nerwowy, krążeniowy czy pokarmowy.

Choć techniki fizjoterapii i osteopatii są zbliżone, to najważniejszą różnicą jest to, że osteopatia skupia się nie tylko na manipulacjach stawów i mięśni jak to ma miejsce podczas ćwiczeń fizjoterapeutycznych, ale również na układzie nerwowym, krążenia i winnych narządach wewnętrznych.  

Jak przygotować się do wizyty u osteopaty?

Wizyta u osteopaty to w dużej mierze spokojne spotkanie, skupiające się na dokładnej analizie ciała i jego funkcji, a także na zastosowaniu odpowiednich technik terapeutycznych mających na celu przywrócenie równowagi i zdrowia.

Zaleca się noszenie wygodnego, luźnego ubrania, ponieważ osteopata może poprosić o wykonanie pewnych ruchów lub odsłonięcie części ciała, by dokładnie ocenić strukturę mięśniowo-szkieletową. Warto również zabrać ze sobą dokumentację medyczną aby terapeuta mógł lepiej zrozumieć historię problemu.

To ile wizyt u osteopaty jest potrzebne zależy od indywidualnych potrzeb organizmu. Zazwyczaj pacjenci wymają jednej sesji osteopatycznej, jednak bardziej przewlekłe dolegliwości mogą wymagać regularnych wizyt przez dłuższy czas. Jednak założenia osteopatii polegają na unikaniu nadmiernej ilości wizyt koncentrując się na wspieraniu organizmu w samoleczeniu.

Jak wygląda wizyta u osteopaty?

Wizyta u osteopaty to proces który jest indywidulany i dostoswany do potrzeb pacjenta.

Podczas wizyty osteopata przeprowadzi wywiad, który może obejmować nie tylko historię zdrowia pacjenta i jego rodziny, ale także wykonywaną prace i ogólny styl życia. Następnym elementem jest badanie fizykalne. Pacjent może być poproszony o wykonanie poszczególnych ruchów w celu wychwycenia problemu. Osteopaci zwracają uwagę na postawę ciała oraz to jak wygląda proces chodzenia czy wstawania. Często badane jest całe ciało, nawet jeśli pacjent zgłasza problem w jednym obszarze, ponieważ osteopatia obejmuje podejście holistyczne. 

Na podstawie wywiadu i badania osteopata diagnozuje przyczynę problemu. Diagnoza osteopatyczna różni się od klasycznej diagnozy medycznej, ponieważ osteopata zwraca uwagę na zaburzenia ruchomości i napięcia w różnych strukturach ciała. Terapeuci często starają się zidentyfikować nie tylko lokalną przyczynę bólu, ale także inne czynniki, które mogą wpływać na stan zdrowia pacjenta.

Główna część wizyty to terapia manualna. Osteopata stosuje różne techniki w zależności od diagnozy i potrzeb pacjenta jak:

• manipulacje stawów,

• techniki tkanek miękkich,

• terapia powięziowa,

• terapia trzewna,

• techniki kraniosakralne.

Skutki uboczne osteopatii

Osteopatia ma niewiele skutków ubocznych jednak organizm pacjenta może odczuwać nadmierne pobudzenie lub częściej występujące zmęczenie. Po sesji osteopatycznej pacjenci mogą czuć niewielkie nasilenie bólu lub dyskomfortu w obszarze, który był poddawany terapii. To zjawisko jest normalne i zwykle mija w ciągu 24-48 godzin. Po terapii, zwłaszcza z zastosowaniem technik kraniosakralnych obejmujących czaszkę  i kręgosłup, niektórzy pacjenci mogą odczuwać bóle i zawroty głowy, które zazwyczaj ustępują w przeciągu doby.

W rzadkich przypadkach może nastąpić nasilenie objawów istniejących schorzeń ponieważ organizm reaguje na zmiany w strukturach mięśniowo-szkieletowych, co może prowadzić do przejściowego pogorszenia objawów zanim nastąpi poprawa.

Najpoważniejszym skutkiem ubocznym osteopatii, który występuje bardzo rzadko, zwłaszcza przy niewłaściwym lub zbyt agresywnym leczeniu są powikłania, takie jak uszkodzenia nerwów, dysków kręgosłupa czy udar. Ryzyko to dotyczy głównie manipulacji w obszarze szyi.

W większości przypadków skutki uboczne osteopatii są łagodne i przemijające, a pacjenci odczuwają poprawę już po kilku dniach od sesji. Ważne jest jednak, aby zawsze korzystać z usług doświadczonych i wykwalifikowanych osteopatów, aby zminimalizować ryzyko powikłań.